|
| ||||
| ||||
|
ریشه لغوی
واژه تراکتور یک کلمه خارجی است. و معنی آن «کشنده» میباشد. این واژه اسم فاعل ساخته شده از واژه
(Tratiox) به معنی کشش است.
تراکتور به ماشین خودرویی اطلاق میشود که از قدرت آن برای کشیدن ادوات و ماشینهای کشاورزی قابل حرکت استفاده میشود. همچنین از این ماشین برای بکار انداختن ماشینهای ساکن در مزرعه استفاده میگردد. که در این موارد قدرت مورد نیاز از طریق محور تواندهی تراکتور تامین میگردد.
دیدکلی
این کلمه به ماشینهایی اطلاق میشود که جهت کشیدن یک بار یا یک وسیله بکار میروند. در واقع تراکتور وسیله ایست که برای تامین قدرت مورد نیاز جهت کشیدن وسایل و تجهیزات مورد استفاده قرار می گیرد. شاید اکثریت مردم با شنیدن کلمه تراکتور ذهنشان به کشاورزی و کاربرد این وسیله در کشاورزی معطوف گردد، لیکن لازم است بدانیم که تراکتورها دارای انواع گوناگونی میباشند. مثلا تراکتورهایی با عنوان تراکتورهای صنعتی و یا راهسازی نیز وجود دارند.
تاریخچه پیدایش و سیر تکاملی
· پیدایش ماشینهای کشش (تراکتورها) به شکل امروزی در حدود 100 سال قبل آغاز شد. نمونههای اولیه تراکتورها برای استفاده در مزارع و به منظور کشیدن وسایل کشاورزی مثل گاو آهن مورد استفاده قرار می گرفتند.
· در این انواع اولیه برای تامین کردن توان مورد نیاز تراکتور از یک موتور بخار استفاده می شد. این موتور بخار برای آنکه کار کند به مقادیر زیادی آب و ذغال سنگ نیاز داشت. بنابراین این تراکتورهای اولیه بسیار بزرگ بودند و نیاز به مراقبت و نگهداری زیادی داشتند بطوری که گاهی برای به حرکت درآوردن و استفاده از یک تراکتور ، موتور بخار به 15 نفر کارگر نیاز بود. این مدلهای اولیه تراکتور دارای چرخهای بسیار بزرگ فلزی بودند که می توانستند وزن بسیار زیاد تراکتور را تحمل نمایند. البته فلزی بودن چرخهای تراکتور باعث کاهش سرعت ماشین می شد. بنابراین در نمونه های بعدی و مدرنتر از چرخهای لاستیکی استفاده شده است.
· سیر تکاملی تراکتورها با اختراع موتورهای درون سوز روند سریعتری را پیدا کرد و البته در کنار این اختراع که باعث اضافه شدن توان تراکتورها شد ، متعلقات و مکانیسم های پیچیده ای نیز مختص تراکتورها طراحی و استفاده شده است ، که نتیجه آن ساخت تراکتورهای بسیار مدرن و همه کاره در حال حاضر است.
ساختمان تراکتور
تراکتورهای امروزی همگی به موتورهای درون سوز که از سوخت های فسیلی (بنزین ، گازوئیل ، گاز مایع) استفاده می کنند. مجهز هستند. موتورهای این تراکتورها برای تولید توان از سوزاندن این سوختها استفاده می کنند. این ماشینها (تراکتورها) دارای یک سری سیستم های مجزا ولی متصل به همدیگر میباشند که باعث میشوند انرژی ذخیره شده در سوختهای فسیلی به انرژی مفیدی که کار انجام میدهد، تبدیل شوند. این سیستم ها عبارتند از
· سیستم تبدیل انرژی سوخت به انرژی جنبشی )موتور(
· سیستم انتقال نیرو
· سیستم هیدرولیکی
· سیستم الکتریکی
· سیستم کنترل بار (کنترل کشش)
· سیستم فرمانگیری
· سیستم تواندهی
اندازه تراکتورها
تراکتورهای کشاورزی دارای انواع گوناگونی میباشند. اندازه آنها از تراکتورهای دوچرخ کوچک گرفته که دارای 10 اسب بخار قدرت میباشند. تا تراکتورهای بزرگ کمرشکن 8 چرخ که دارای بیش از 500 اسب بخار قدرت میباشند ، تغییر میکند. این گوناگونی و تنوع زیاد تراکتورها به خاطر گوناگونی و تنوع زیاد کارهایی است که به کمک این وسیله انجام می پذیرد. بر این اساس تراکتورها را بر مبنای نحوه کاربرد طبقه بندی میکنند. در ادامه طبقه بندی تراکتورها را ذکر میکنیم.
· تراکتورهای همه کاره (معمولی)
· تراکتورهای چرخ زنجیری
· تراکتورهای شاسی بلند
· تراکتورهای باغبانی
· تراکتورهای چمن زنی
· تراکتورهای حمل تنه درخت از جنگل
· تراکتورهای بارکن یا بیل مکانیکی
· تراکتورهای دستی (تیلر)
· انواع تراکتورهای چهار چرخ محرک
کاربردهای تراکتور
برای بکارگیری و استفاده نیروی ایجاد شده توسط تراکتور یک سری پیش بینیها در نحوه ساخت این وسیله انجام شده است. مثلا در پشت این وسیله جاهایی تعبیه شده است که بتوان وسایل مربوط به کشاورزی مثل گاو آهن یا دیسک را به آنجا متصل کرد و کشید. از تراکتورها برای کارهای دیگر نظیر حمل و نقل نیز استفاده می شود. حتی اگر هیچ باری هم به تراکتور متصل نباشد، حداقل این وسیله میتواند خود راننده را جابجا کند. کاربردهای تراکتور را می توان بصورت زیر بر شمرد.
· وسیله کشنده:
ادواتی مثل گاو آهن ها ، دیسک های سنگین و غیره به مالبند تراکتور قلاب شده و بوسیله آن کشیده می شوند.
· تامین کننده حرکت دورانی:
برخی از ماشینهایی که به تراکتور وصل می شوند خود دارای قسمتهای متحرک داخلی هستند که برای تامین نیروی مورد نیاز آنها به تراکتور متکی می باشند. مثل: کمباین های کششی ، دروگرها و چاپرها.
· راه اندازی ماشینهای ثابت:
گاهی برای تامین توان مورد نیاز ماشینهای ثابت از قبیل آسیابها ، پمپهای آبیاری ، ژنراتورهای برق ، خرمنکوبها و غیره از تراکتور استفاده می شود.
· استفاده به عنوان بیل مکانیکی یا جرثقیل:
چنانچه تجهیزات لازم به یک تراکتور اضافه شود، میتواند به عنوان بیل مکانیکی یا جرثقیل از آن استفاده شود.
نقش تراکتور در زندگی ما
با توجه به توضیحات مذکور و گستردگی دامنه فعالیت تراکتورها کمیت و گستردگی کاربرد و تاثیر آنها بر زندگی بشر قابل تصور است. بگونهای که میتوان گفت چنانچه از این وسیله استفاده نشود تعداد بسیار زیادی از مردم کره زمین به علت نداشتن غذا جان خواهند سپرد.
نگاه اجمالی
تراکتور مهمترین وسیله کمکی در زراعت مکانیزه محسوب میشود که از لحاظ سرعت و از لحاظ تحرک ، قدرت و حمل ادوات و ماشینهای مختلف بر حیوانات کشنده ارجعیت دارد و شرط اولیه تقلیل و تسهیل کار بدنی است. بطور کلی وظیفه تامین قدرت در مزرعه به علت سختی کارهای زراعی و نیز دراز مدت بودن آنها از عهده انسان و حیوان خارج است و در این زمینه تنها تراکتور است که باعث انجام کارهای کشاورزی در مقیاس گسترده میگردد.
تراکتور بر خلاف ماشینهای صنعتی ، یک ماشین متحرک است. که بوسیله انسان هدایت میگردد و در حین همین حرکت نیز کار انجام میدهد. معمولترین انواع تراکتورها عبارتند از : تراکتور بخار که در آن یک موتور احتراق خارجی (موتور بخار) تولید قدرت میکند. و تراکتورهای احتراق داخلی که معمولا احتراق داخلی که معمولا با بنزین و یا گازوئیل کار میکنند.
تراکتور بخار
اختراع و توسعه موتور بخار یکصد سال قبل از اختراع موتور احتراق داخلی صورت گرفت (موتور بخار در سال 1769 میلادی توسط جیمز وات اختراع شد.) نتیجتا قدیمیترین نوع شناختهشده تراکتورها از نوع بخار بودهاند. این تراکتورها برای اولین بار جهت بکارانداختن خرمنکوبها در کشور آمریکا و در اواخر قرن نوزدهم مورد استفاده قرار گرفتند.
از خصوصیات خودرو بودن این تراکتورها عمدتا برای رفتن از یک خرمن به خرمن دیگر استفاده میگردید. و فقط جهت انجام کارهای ساکن از آنها استفاده میشد. بعدها با بوجود آمدن مزارع بزرگ گندم در غرب و شمال غربی ایالات متحده تراکتورهای بخار تا حدودی جایگزین قدرت حیوانات شدند. از قدرت تراکتورهای بخار در انجام کارهایی نظیر شخمزدن ، کشت بذر ، و برداشت محصول استفاده میشد.
تراکتور بخار برای انجام کار در مزرعه دارای محدودیتهایی مخصوص به خود بود. بدین ترتیب که این تراکتور خیلی سنگین بود و به کندی حرکت میکرد، سوخت آن پرحجم بود و با اشکال مورد استفاده قرار میگرفت. و اشکال تامین آب دیگ بخار و سوخت مورد نیاز باعث میشد تا به مواظبت و توجه مداومی نیاز داشتهباشد. بطوری که یک نفر مراقبت از تامین سوخت و آب را بر عهده میگرفت و نفر دوم متوجه طرز کار تراکتور بود و هدایت آنرا بعهده داشت.
تراکتورهای بنزینی اولیه
بعضی از صاحبان کارخانجات که پیشبینی میکردند در آینده تقاضای بیشتری برای قدرت مکانیکی مناسب کار در مزرعه ، به خصوص در بخشهای گندم خیز وجود خواهد داشت. ساخت تراکتورهای بنزینی را حتی قبل از پایان قرن نوزدهم آغاز کردند. در سال 1892 م یک تراکتور بنزینی به بازار عرضه گردید. همچنین بر اساس گزارشات در سال 1897 م در داکوتای شمالی در کشور آمریکا از یک تراکتور بنزینی استفاده شد.
اما در سال 1902 م یک نمونه تراکتور بنزینی به نام تراکتور هارت-پار به بازار عرضه گردید. این ماشینهای سنگین پر زحمت جلودار صنعت تراکتور به شکل امروزی بودهاند. این روند رو به رشد پس از سال 1905 حرکت خود را با آهنگی بسیار سریع ادامه داد.
این تراکتورهای اولیه معمولا شامل یک موتور تک سیلندر بزرگ بنزینی بودند که روی یک شاسی سنگین سوار میشد و شاسی به نوبه خود روی چهار چرخ قرار میگرفت (شاسی در اینجا به معنی مکانیزم نگهدارنده سایر لوازم است). دو چرخ عقب بوسیله یکسری چرخدنده سنگین به میللنگ موتور متصل شده و ماشین را خودرو میساخت.
این تراکتورها مانند تراکتورهای بخار ، سنگین ، پرزحمت و قوی بودند و در حقیقت به نظر میرسید که صرفا به منظور جایگزینی تراکتورهای قبلی ساخته شدهباشند. اما آنها دارای مزایایی نیز بودند. برای مثال جابجاکردن سوخت در آنها آسانتر بود، آب کتری را حمل میکردند و نیاز به توجه و صرف وقت کمتری در هنگام کار داشتند. بطوری که معمولا یک نفر به تنهایی قادر به کنترل بزرگترین نوع آنها بود.
تراکتورهای سبک
در حدود سال 1910 م طراحان توجه خود را به سمت امکان تولید تراکتور بنزینی کوچکتر که بتواند تقاضای زارعین غلات و دامداران را در تامین قدرت مکانیکی برآورده کند معطوف داشتند. نتیجتا در حدود سالهای 1913 م مقداری تراکتور در بازار دیده میشد. که نسبتا سبکوزن بوده ولی از لحاظ ساختمان و شکل ظاهری بسیار متفاوت بودند. در بیشتر موارد این تراکتورها به موتورهای دو و یا چهارسیلندر مجهز بودند.
تا سال 1915 م زارعین با تعداد گوناگونی از انواع مدلها و اندازهها حیرت انگیز تراکتور مواجه شدند. از تراکتورهای غول پیکر تک سیلندر یا دو سیلندر چهارچرخ گرفته تا یک اتصال تراکتوری برای اتومبیلهای کوچک ، رقابت بسیار داغ شدهبود و بسیاری از ماشینهای عجیب و غریب به فروش رسیدند که برخی از آنها با شکست مواجه شدند و برخی دیگر موفقیت آمیز بودند.
دوره تراکتورهای عجیب و غریب کوتاه بود. بطوری که تا سال 1917 بسیاری از آنها از بازار ناپدید شده و طراحان دور اندیش دریافتند که در طراحی تراکتور اساس و واجبات مشخصی وجود دارد که میبایست به آنها توجه کرد.
تحولات مهم
بعضی از نکات برجسته و مهم در توسعه و تکمیل تراکتور از سال 1915 به بعد عبارتند از :
· در فاصله سالهای 1915 تا 1919 میلادی
o محور تواندهی تراکتور معرفی شد.
o قانون آزمون تراکتور بزاسکا به تصویب رسید.
· در فاصله سالهای 1920 تا 1924 میلادی
o تراکتور همه کاره مزرعه با موفقیت زیادی توسعه پیدا کرد.
· در فاصله سالهای 1925 تا 1929 میلادی
o سیستم محور تواندهی به مرور مورد استفاده قرار گرفت و پذیرفته شد.
· در فاصله سالهای 1930 تا 1937 میلادی
o موتور دیزل در تراکتورهای بزرگتر مورد استفاده قرار گرفت.
o لاستیکهای بادی و تراکتورهای با سرعت بیشتر مرسوم گشتند.
o لوازم برقی ارایه و پذیرفته شدند.
o توجه به موتوهای با تراکم زیاد افزایش یافت.
· در فاصله سالهای 1937 تا 1941 میلادی
o محل نصب محور تواندهی و محل نصب مالبند به صورت استاندارد در آمد.
o سیستم خنک کننده تحت فشار مرسوم گشت.
o پرکردن لاستیک چرخها با آب برای اضافه کردن سنگینی تراکتور جهت بهبود کشش آن مرسوم شد.
o مالبند تراکتور و اتصال سه نقطه به بازار عرضه شد.
o سیستمهای کنترل کشش هیدرولیکی اتوماتیک معرفی شدند.
· در فاصله سالهای 1941 تا 1949 میلادی
o سیستم تواندهی زنده معرفی شد.
o کنترل هیدرولیکی برای وسایل کششی مورد قبول قرار گرفت.
o تراکتورهایی عرضه شدند که با گاز مایع کار میکردند.
· در فاصله سالهای 1950 تا 1960 میلادی
o قدرت تراکتورها به سرعت افزایش یافت.
o درصد تراکتورهای دیزل افزایش یافت.
o دستگاههای جدیدی از قبیل فرمان هیدرولیکی ، دنده اتوماتیک و چرخدنده با دندههای سریعتر بطور وسیعی در دسترس قرار گرفت.
· در فاصله سالهای 1961 تا 1970 میلادی
o قدرت تراکتورها همچنان افزایش یافت.
o به غیر از تراکتورهای کوچک تقریبا همه تراکتورها به موتورهای دیزلی مجهز شدند.
o جعبه دندههای هیدرواستاتیک در دسترس قرار گرفت.
o لاستیکهای رادیال چند لایه تراکتوری در دسترس قرار گرفت.
· در فاصله سالهای 1970 - 1980 میلادی
o توربوشارژر و اینترکولر به موتورهای دیزل اضافه گشت.
o اغلب تراکتورها به اتاقک راننده مجهز شدند.
o توجه عموم به تراکتورهای چهارچرخ متحرک افزایش یافت.
o تراکتورهای با بیش از 800 اسب بخار قدرت رواج یافتند.
پس از این سالهای نیز تغییراتی نظیر استفاده از سیستمهای اتوماتیک در هدایت تراکتورها و نیز تولید تراکتورهای کمرشکن و غیره انجام پذیرفته است. که در حال حاضر نیز در حال تکامل و توسعه هستند. لذا در آینده شاهد نمونههای غیر متعارف و جالبی از تراکتورهای خواهیم بود.
تصاویر جدید
اهداف کلی گرایش مکانیسین ماشینهای کشاورزی
|
![]() |
مقدمه
دوستان عزیز افزایش جمعیت و ضایعات فراوانی که در اثر کشاورزی سنتی به محصولات وارد می کند مانند علم پزشکی ، رشته کشاورزی نیز از مهندسی کمک گرفت تا بتواند بهره برداری بهتر را با استفاده از ماشین های کشاورزی عملی کند. ماشین های کشاورزی امروزه هر کاری را که انسان می کند انجام می دهند. هدف از برگزاری این گرایش، تربیت نیروی انسانی متخصصی است که با همکاری و مشارکت کارشناسی ماشینهای کشاورزی در موارد زیر ایفای نقش نماید.الف) افزایش توان صنعت ملی با تقویت و توسعه نیروی انسانی متخصص مورد نیاز تکنولوژی ساخت و تولید ماشینهای کشاورزی
ب) صرفه جویی در هزینه های ملی یا انجام بهینه نوسازی تعمیر و نصب ماشینهای کشاورزی و کاهش هزینه نهاده های مصرفی ماشینهای کشاورزی
ج) صرفه جویی در هزینه های ملی در فرآیند واردات و تولید ماشینهای کشاورزی با ارزیابی و انجام آزمایشهای مکانیکی اجزاء و قطعات ماشینهای کشاورزی
د) بهبود گردش امور و افزایش راندمان کار با تکمیل ساختار اجرایی در بخش خدمات فنی ( مکانیکی ) ماشینهای کشاورزی
ه) ارتقاء دانش ساخت ماشینهای کشاورزی در فرآیند ساخت و تولید با انتقال تجارب تعمیراتی گردآوری شده توسط تکنیسین ها به سازندگان
و) ارتقاء فرهنگ محیط شغلی ( رابطه انسانی ) با ایجاد رابطه صحیح و اصولی اداری بین کارکنان.
ز) ارتقاء فرهنگ ایمنی محیط شغلی ( بهداشت، محیط زیست و اصول ایمنی ) با اعمال و نظارت کارکنان در حد مطلوب و مورد انتظار.
ح) احبای مراکز مجهز تعمیر ماشینهای کشاورزی
اهداف کلی گرایش مکانیسین ماشینهای کشاورزی
هدف از تربیت تکنیسین فنی مکانیسین ماشینهای کشاورزی ایجاد توانایی های نظری و عملی برای بهینه کردن تکنولوژی ساخت و تولید و نوسازی ماشینهای کشاورزی کشور است.تکنیسین ذیربط عملاً قادر خواهد بود در موارد ذیل با کارشناس مربوطه همکاری نماید:
الف) نقشه خوانی و نقشه کشی قطعات و مکانیزمهای ماشینهای کشاورزی
ب) شناسایی و تفکیک مواد ساختمانی ماشینهای کشاورزی
ج) مراحل ساخت و تولید ماشینهای کشاورزی
د) تشخیص معایب و نوسازی و سرویس ماشینهای کشاورزی
ه) نصب و راه اندازی ماشینهای کشاورزی
و) برنامه ریزی اجرایی عملیات و ارزیابی کمی و کیفی عملیات انجام شده
ز) تجهیز و سرپرستی کارگاه ماشینهای کشاورزی
ح) درک سفارشات دفتر کارشناسی و تنظیم دستور العملهای متناسب برای حوزه عملیاتی
د) تست و ارزیابی مقاومت و قدرت عملیاتی ماشینهای کشاورزی
ذ) محاسبات فنی و ترجمه متون فنی
ر) رعایت و سفارش نکات ایمنی فردی و عمومی
نقش و توانایی فارغ التحصیلان (وظایف)
فارغ التحصیلان گرایش مکانیسین ماشینهای کشاورزی توانمندی های مهارتی زیر را کسب نموده اند:- پیاده کردن سیستم ها، دستگاهها و قطعات ماشینهای کشاورزی
- سوارکردن سیستم ها، دستگاهها و قطعات ماشینهای کشاورزی
- تفکیک و تجزیه قطعات ماشینهای کشاورزی
- بستن قطعات ماشینهای کشاورزی
- تنظیمات
- عیب یابی
- بازسازی ( تعمیر )
- مونتاژ و نصب و راه اندازی
- انتخاب و کاربرد ابزار مناسب عملیات
- ساخت قطعات با دست یا ماشین
- آزمایش قطعه و ماشین
- مقایسه فنی
- ارزیابی ماشین
- تحلیل مکانیزمهای ماشینی
- انتقال ماشینهای کشاورزی
- تفکیک مواد ساختمانی ماشینهای کشاورزی
- تشخیص شرایط کاربرد ماشینهای کشاورزی
- محاسبات فنی مطالعه و درک متون فنی
- ترجمه متون فنی
- استفاده از کیت دستور العمل و جداول راهنمای ماشین
- زمان سنجی
- حسابداری
- سرپرستی
- انبارداری
- نقشه خوانی و نقشه کشی قطعات و مکانیزمها
- استفاده از تجهیزات و وسایل ایمنی قرارگاه
- تنظیم و هماهنگی تجهیزات کارگاه
- تشخیص نکات ایمنی در کارگاه
- جمع آوری کاتالوگهای سرویس، تعمیر، مونتاژ و سفارش قطعات ماشینهای کشاورزی
- انتخاب و کاربرد ابزارها و اندازه گیری های مناسب با نوع عملیات
- نقشه خوانی و نقشه کشی قطعات و مکانیزمهای ماشینهای کشاورزی
- مشارکت در ارزیابی و تست ماشینهای کشاورزی
- عیب یابی، بازسازی (تعمیر)، نصب، راه اندازی و سرویس ماشینهای کشاورزی
- مشارکت در کنترل کیفی و کمی عملیات بازسازی، نصب و راه اندازی و سرویس ماشینهای کشاورزی
- مشارکت در پروسه ساخت و تولید قطعات و ماشینهای کشاورزی
- مشارکت در محاسبات فنی و انتخاب مواد ساختمانی ماشینهای کشاورزی
- مشارکت در تجهیز و تنظم و هماهنگی تجهیزات کارگاه ماشینهای کشاورزی
- مسئولیت تعمیرگاههای ماشینهای کشاورزی
- همکاری با تکنیسین مکانیزاسیون کشاورزی
- اجرای مقررات ایمنی فردی و عمومی
- گردآوری و انتقال تجارب تعمیراتی به نحو مقتضی به سازندگان ماشینهای کشاورزی
ضوابط و شرایط ورودیها
1 دارابودن مدرک تحصیلی سال سوم نظام جدید آموزش متوسطه رشته ماشینهای کشاورزی2 داشتن سلامت جسمی و روانی کامل
طول دوره و شکل نظام
دوره کاردان مکانیسیم ماشینهای کشاورزی 2 سال است و برنامه های درسی آن در 4 نیمسال برنامه ریزی شده و اجرا خواهد شد. برنامه های درسی این دوره به صورت پیوسته برنامه ریزی شده است.ارزش هر واحد نظری 17 ساعت و هر واحد عملی 2 تا 3 برابر ساعت واحد نظری می باشد و دانشجویان با گذراندن 70 واحد به اخذ درجه کاردانی در گرایش مربوطه نائل می شوند.
سطوح رشته
ردیف | نام دانشگاه | کاردانی | کارشناسی | ارشد | دکترا |
1 | آزاد- آزاد شهر | * | |||
2 | آزاد- ایذه | * | |||
3 | آزاد- جیرفت | * | |||
4 | آزاد- خرم آباد | * | |||
5 | آزاد- دزفول | * | |||
6 | آزاد- شوشتر | * | |||
7 | آزاد- کرمان | * | |||
8 | آزاد- کرمانشاه | * | |||
9 | آزاد-اقلید | * | |||
10 | آزاد-تاکستان | * | |||
11 | ایلام | * | |||
12 | تبریز | * | |||
13 | تهران | * | |||
14 | شهرکرد | * | |||
15 | شهیدباهنرکرمان | * | |||
16 | شهیدچمران اهواز | * | |||
17 | شیراز | * | |||
18 | صنعتی اصفهان | * | |||
19 | فردوسی مشهد | * |
درسهای رشته
ردیف | نام درس | ردیف | نام درس | ||
1 | آبیاری عمومی | 2 | آمار و احتمالات | ||
3 | استاتیک | 4 | اصول تبدیل و نگهداری فرآوردههای کشاورزی | ||
5 | اصول ترویج و آموزش کشاورزی | 6 | اقتصاد کشاورزی | ||
7 | باغبانی عمومی | 8 | خاکشناسی عمومی | ||
9 | دینامیک | 10 | رسم فنی 1 | ||
11 | ریاضیات 1 | 12 | ریاضیات 2 | ||
13 | ریاضیات 3 | 14 | زراعت عمومی | ||
15 | زراعت غلات | 16 | شیمی عمومی | ||
17 | طرح آزمایشهای کشاورزی1 | 18 | عملیات کشاورزی | ||
19 | عملیات کارگاهی | 20 | فیزیک الکتریسیته و مغناطیس | ||
21 | فیزیک مکانیک | 22 | گیاهشناسی 1(فیزیولوژی و تشریح ) | ||
23 | مساحی و نقشه برداری | 24 | مکانیک سیالات |
صنعت و بازار کار
عناوین مشاغل منتخب در مکانیسین ماشینهای کشاورزیردیف عنوان شغل
- مکانیسین تراکتور
- مکانیسین ماشینهای کشاورزی
- مکانیسین کمباین
- مکانیسین ماشینهای سم پاش
- مکانیسین و نصاب پمپ های آبیاری
- سرویس کار تراکتور و ماشینهای کشاورزی
- متصدی تعمیرگاه تراکتور و ماشینهای کشاورزی
- مکانیسین و نصاب ماشینهای کشاورزی
- عامل تعمیر و فروش و سرویس ماشینهای کشاورزی
- استاد کار آموزش تعمیرات و ماشینهای کشاورزی
- تکنسین مکانیک تراکتور و ماشینهای کشاورزی
مشاغل فارغ التحصیلان
- تکنیسین موتورهای احتراقی ( بنزینی - دیزلی ) ماشینهای کشاورزی
- تکنیسین سیستم های موتورهای احتراقی ماشینهای کشاورزی
- تکنیسین سیستم های انتقال قدرت و کنترل و هدایت و تعلیق تراکتور و ماشینهای خودگردان کشاورزی
- تکنیسین بازسازی ( تعمیر ) ماشینهای امور زراعی و باغی
- تکنیسین بازسازی ( تعمیر ماشینهای دامپروری )
- تکنیسین بازسازی ( تعمیر ) ماشینهای بهره برداری از جنگل و مرتع
- تکنیسین بازسازی ( تعمیر ) ماشینهای فرآوری محصولات کشاورزی
- تکنیسین خط مونتاژ ماشینهای کشاورزی کارخانجات تولید ماشینهای کشاورزی
- تکنیسین نصب و راه اندازی ماشینهای آبیاری
- تکنیسین نصب و راه اندازی ماشینهای کشاورزی
- تکنیسین آزمایش و ارزیابی ماشینهای کشاورزی
- تکنیسین آموزش مکانیک ماشینهای کشاورزی
- تکنیسین مسئول کارگاه ماشینهای کشاورزی
- تکنیسین نقشه کشی و بررسی و محاسبات فنی ماشینهای کشاورزی
اشنایی با برخی از تراکتور های موجود در کشور
موتور ساخت شركت موتورسازی سیزو دیزل فنلاند (Sisudiesel) بوده و در طراحی تخصصی آن شرایط دشوار عملیات زراعی مد نظر قرار گرفته است. توان موتور بر اساس استاندارد ISO14396 معادل 184 اسب بخار میباشد. رعایت مواردی همچون حفظ دور مشخصه موتور در یك سطح عملی و قابل قبول، افزایش میزان گشتاور در دورهای پایین موتور، تثبیت گشتاور در محدوده مناسبی از تغییرات دور موتور، افزیش راندمان با مصرف سوخت قابل قبول و . . . سبب شده است تا كارآیی موتور بهبود یابد.
نیروی محرك حاصل از موتور، از طریق یك عدد كلاچ تك صفحهای خشك ( مجهز به پمپ روغن ) تامین میگردد.
گیربكس دستگاه مجهز به دنده كمك ( دنده سبك، سنگین و فوق سنگین )، دنده اصلی (1،2،3،4) و دنده اتوماتیك دلتا پاور شیفت (دندهIII،II،I) است كه در مجموع تعویض 36 دنده مختلف را امكان پذیر میسازد.
همچنین با بهرهگیری از یك اهرم دنده عقب/جلو امكان تغییر مسیر حركت وجود دارد. افزایش استفاده از دندههای سینكرونه سبب شده است تا هزینه تعمیرات این نوع گیربكس در مقایسه با گیربكسهای كاملاً پاورشیفت كاهش یابد.
سرعت حركت در دندههای فوق سنگین ( كریپر )، سنگین و سبك به ترتیب حدود 5.0 تا 5.2 كیلومتر در ساعت، 5.2 تا 12.5 كیلومتر در ساعت و 9 تا 40 كیلومتر در ساعت بوده است و به ترتیب مناسب عملیات زیر بنایی، عملیات كشاورزی و حمل و نقل جادهای است. در هر یك از دندههای فوق سنگین، سنگین و سبك امكان تعویض 12 دنده نزدیك به هم وجود دارد كه دستیابی به حداكثر توان را امكان پذیر میسازد.
اكسل محرك جلو نیروی حركتی خود را از گاردان سمت جلو جعبه دنده تامین میكند و مجهز به قفل دیفرانسیل الكتروهیدرولیكی است كه همزمان با قفل دیفرانسیل عقب عمل میكند.
خلاص و درگیر شدن دیفرانسیل جلو به وسیله سیستم الكتروهیدرولیكی صورت میگیرد. وقتی توسط كلید مربوطه دستگاه را در حالت چهار چرخ محرك قرار میدهید، فنرهای بشقابی، مجموعه لنتهای مربوطه را به یكدیگر فشرده و گاردان به حركت در میآـید. بدین ترتیب نیروی محرك به چرخهای جلو نیز انتقال مییابد.
وقتی موتور خاموش باشد، به دلیل عدم خنثی سازی فشار فنرهای بشقابی توسط فشار هیدرولیك، سیستم چهار چرخ در حال درگیری خواهد بود. همچنین با فشردن پدال ترمز نیز دیفرانسیل جلو به طور موقت درگیر خواهد شد تا نیروی ترمز به چرخهای جلو نیز، انتقال یابد و ترمز مطمئنتری گرفته شود.
مكانیزم قطع و وصل حركت پیتیاو (PTO) یا شافت خرمنكوب از نوع الكتروهیدرولیكی بوده و امكان بهرهگیری از دورهای استاندارد 540 و 1000 دور در دقیقه توسط یك اهرم وجود دارد. طراحی این سیستم به گونهای است كه با فشردن یك كلید، بدون نیاز به گرفتن پدال كلاچ، راه اندازی و توقف حركت شافت پیتیاو، به نرمی صورت گرفته و در نتیجه عمر مفید كلاچ پیتیاو افزایش مییابد. این سیستم به دو عدد شافت 6 خار و 21 خار مجهز است كه تعویض آن به سادگی امكانپذیر است. همچنین در هنگام كار با شافت پیتیاو در حالت درجا، به منظور ایمنی یك عدد فیش قطع كن اضطراری، در قسمت بیرونی كابین تعبیه شده است كه در مواقع اضطراری و خطر با خارج ساختن آن از محل خود ( مثلاً توسط دست یا یك ریسمان ) میتوان به سرعت نسبت به توقف حركت PTO اقدام كرد.
سیستم هیدرولیك دستگاه شامل دو مدار كم فشار ( 18 بار ) و پر فشار ( 190 بار ) است كه توسط یك عدد پمپ دندهای دوقلو ( با دبی 30 و 73 لیتر در دقیقه ) تغذیه میشود. مدار كم فشار، روغن مورد نیاز برای روغنكاری كلیه چرخ دندهها و همچنین فشار لازم برای درگیر كردن كلاچهای هیدرولیكی گیربكس دلتا پاور شیفت، پیتیاو، قفل دیفرانسیل عقب، قفل دیفرانسیل جلو و سیستم چهار چرخ محرك (4WD) را تأمین میكند. مدار پرفشار نیز، روغن مورد نیاز جهت سیستم فرمان هیدرواستاتیك، جكهای بالابر بازوهای عقب و خروجیهای هیدرولیك را تأمین میكند. بازوهای جانبی عقب با استفاده از دو عدد جك هیدرولیك مجزا قادرند تا نیروی بالابری حدود 7 تن را اعمال كنند. این بازوها از نوع قلابدار بوده كه به دو جفت قرقری تیپ III ( معمولی و لبهدار ) و یك جفت قرقری تیپII مجهز هستند. همچنین سیستم هیدرولیك تراكتور به دو عدد مقسم خروجی هیدرولیك مجهز است كه هر مقسم داری یك اهرم كنترل در داخل كابین و یك جفت كوپلینگ اتصال سریع در پشت كابین است. هر مقسم میتواند به سادگی متناسب با جك هیدرولیك مورد استفاده به وسیله اپراتور به صورت یكطرفه یا دوطرفه تنظیم شود.
كنترل اتوماتیك بازوهای عقب
به منظور سهولت در امر كنترل حركت بازوهای جانبی تراكتور، عملیات فرماندهی و كنترل شیربرقی جكهای هیدرولیك بر عهده یك سیستم الكترونیكی و در رأس آن یك واحد كنترل برنامهریزی شده ( جعبه سیاه ) گذاشته شده است. با تنظیم سیستم كنترل اتوماتیك توسط اپراتور ( راننده تراكتور )، این سیستم كنترل موارد زیر را بر عهده خواهد گرفت:
كنترل سرعت پایین رفتن بازوها با توجه به سنگینی بار وارده.
كنترل حداكثر ارتفاع بالا رفتن بازوها به منظور ایمنی و تعادل.
كنترل حداكثر پایین رفتن بازوها به منظور كنترل عمق ادوات.
كنترل عكس العمل بازوها نسبت به نیروی كشش وارده از سوی ادوات.
كنترل تعادل تراكتور هنگام حمل ادوات سنگین در جاده به ویژه در سرعتهای زیاد.
امكان عمقگیری سریع ادوات در هنگام شروع حركت در ابتدای هر راه شخم.
امكان ایجاد حالت تعلیق یا شناوری بازوها در حین كار با كارندهها.
امكان حركت تدریجی بازوها با استفاده از كلیدهای روی گلگیر در هنگام نصب ادوات.
از دیگر كنترلهای اتوماتیك تعبیه شده در این تراكتور، در گیر شدن چهارچرخ محرك (4WD) در زمان فشردن جفت پدال ترمز یا كشیدن ترمز دستی به منظور درگیری بهتر چرخها با زمین و همچنین قطع كردن قفل دیفرانسیل عقب در زمان فشردن هر یك از پدالهای ترمز یا بالا بردن بازوها به منظور ایمنی است.
در طراحی كابین رعایت اصول ارگونومی مدنظر بوده و علاوه بر زیبایی و میدان دید عالی، استحكام و ایمنی آن نیز مورد توجه بوده است. طراحی پانل سمت راست راننده به گونهای است كه ضمن افزودن به زیبایی آن، گنجایش كابین را نیز افزیش داده است. داشبورد جلو دستگاه (AGRO LINE) یكی از زیباترین و مدرنترین داشبوردهای موجود بوده و در كنار تركیبی از درجات مختلف مربوط به دور موتور، درجه حرارت آب و میزان گازوئیل و هم چنین لامپهای هشدار دهنده مختلف، مجهز به یك نمایشگر LCD است كه مواردی مانند زمان، درجه حرارت روغن هیدرولیك، میزان بالا رفتن بازوهای هیدرولیك، مسافت طی شده، دور شافت پیتیاو، ساعت كار تراكتور و سرعت حركت را نشان میدهد. كالیبراسیون داشبورد جلو نیز برای نمایش صحیح اعداد امكان پذیر است.
از دیگر امكانات كابین میتوان به كولر، بخاری، پنكه، فیلتراسیون هوای داخلی و خارجی، فندك، صندلی كاملاً قابل تنظیم با امكان چرخش به راست ( تا 180 درجه )، صندلی تاشو همراه، فرمان كمرشكن با ارتفاع قابل تنظیم و دیگر تجهیزات رفاهی اشاره كرد.
نوشته شده در تراکتورها
تاریخچه والترا
در سال 1832 یعنی 3 سال قبل از آغاز فعالیت شركت بزرگ جاندیر، در كشور سوئد شركت مانكتل، كار خود را در زمینه ساخت ادوات كشاورزی آغاز نمود و اولین تراكتور این شركت با نام Munktell 30-40 در سال 1913 میلادی با قدرتی بیش از 40 اسب بخار و وزنی حدود 8 تن به بازار عرضه شد. در سال 1844 برادران بولیندر شركتی را در استكهلم ( سوئد ) تاسیس كردند كه در زمینه فعالیتهای مهندسی و ریختهگری آغاز به كار نمود. در سالهای بعد موتورهای Bolinder بسیار مورد علاقه مصرفكنندگان این محصول قرار گرفت. در سال 1927 كه یك سال از تاسیس كارخانه اسلحه سازی VKT در فتلاند ميگذشت، شركت ولوو تاسیس شد. در حدود 5 سال بعد شركتهای بولیندر و مانكتل با هم ادغام شده و شركت واحدی با نام BM را تاسیس كردند و درست 18 سال بعد یعنی در سال 1950 شركت ولوو كه از سال 1943 میلادی، در حال تولید تراكتور بود، به شركت BM پیوست و شركت ولووبیام تاسیس شد. تراكتورهای مدل Boxer و Buster و همچنین سری T خصوصا در كشورهای اسكاندیناوی بسیار مورد استقبال قرار گرفت. در سال 1951، پس از جنگ جهانی دوم، تولید محصولات غیر نظامی در قالب كارخانجات والمت در دستور كار قرار گرفت. در این سال اولین تراكتور با نام Valmet 15 عرضه شد. این كارخانه ( والمت ) گستره فعالیتهای خود را در سال 1960 به برزیل رسانده و در آنجا كارخانه جدیدی را احداث نمود. در سال 1982 كارخانجات والمت پس از خرید موفقیت آمیز واحد تراكتور سازی شركت ولوو ( در سال 1978 )، تراكتورهای سری 05 خود را به بازار عرضه نمود. این شركت جدید ولووبیاموالمت نام داشت. كه بعدها به والمت و در سال 1997 به والتراوالمت تغییر نام داد. بالاخره در سال 2001 شركت بزرگ والتراوالمت به والترا تغییر نام داد و در نهایت در ژانویه سال 2004 میلادی شركت والترا به شركت اگكو ( AGCO ) كه سومین شركت بزرگ تولید و توزیع كننده ماشینهای كشاورزی در جهان بود پیوست.
كارخانجات والترا
كارخانه تولید تراكتور والترا در فنلاند : سال گذشته میلادی كارخانه تولید تراكتور والترا در كشور فنلاند حدود 10000 تراكتور را تولید و به بازار عرضه كرده است. كار تولید در كارخانه والترا در دو شیفت كاری از ساعت 9 صبح تا 10 شب انجام میگیرد كه حاصل آن بطور میانگین تولید حدود 50 تراكتور در روز است. كارخانه والترا یك كارخانه تولید تراكتور هم در كشور برزیل تاسیس كرده است كه در ذیل درباره آن توضیح داده خواهد شد. بنابر ین شركت والترا چهارمین شركت بزرگ تولید كننده تراكتور در اروپا و آمریكای جنوبی به شمار میآید. محصولات شركت والترا هم اكنون 5 سری تراكتور با نامهای سری S (فوق سنگین)، سری T (سنگین)، سری N (نیمه سنگین)، سری A (متوسط) و سری 3000 میباشد. این تراكتورها در محدوده وسیعی از قدرت قرار دارند و در سریهای كلاسیك، با تكنولوژی بالا و پیشرفته به بازار عرضه میشوند. همه این مدلها به غیر از مدل 3000 از موتورهای سیزو دیزل استفاده می نمایند (برای آگاهی از خصوصیات این موتورها به صفحه موتورهای سیزو دیزل در همین سایت مراجعه نمایید). دو سری T كلاسیك و 8400 از طریق شركت دلفارد وارد كشور شده و در مزارع ایران مورد استفاده قرار گرفته است.
كارخانه تولید تراكتور والترا در برزیل ( Valtra do Brasil ) : این كارخانه كه زیر مجموعه كارخانجات تولید تراكتور والترا به حساب میآید و حدود 45 سال از تاسیس آن در برزیل می گذرد، تولید كننده تراكتور در محدوده سنگین از 145 تا 200 اسب بخار ( سری BH )، محدوده متوسط از 100 تا 135 اسب بخار ( سری BL ) و محدوده سبك از 60 تا 90 اسب بخار ( سری BF ) میباشد.
به نقل از سایت شرکت دلفارد
نوشته شده در تراکتورها
معرفی دو نوع کمباین
نوشته شده در کمباین
رشته ماشينهاي كشاورزي
رشته ماشينهاي كشاورزي
دانشجوي رشته ماشينهاي كشاورزي در مقطع كارشناسي درباره كاربرد ماشينها در مزرعه و مديريت و اجراي طرحهاي مكانيزاسيون آموزش ميبيند. كه از جمله اين ماشينها ميتوان به ماشينهاي تسطيح اراضي ، ماشينهاي خاكورزي، ماشينهاي كاشت، ماشينهاي داشت، ماشينهاي برداشت و ماشينهاي پس برداشت اشاره كرد .هدف تربيت كارشناساني است كه بتوانند در زمينههاي مربوط به كاربرد، نگهداري، تعمير و ترويج ماشينهاي كشاورزي ، برنامهريزي منطقهاي ، مكانيزاسيون كشاورزي، مجري و ارزياب پروژههاي عملياتي و برنامههاي آموزش و تحقيقات عمل كنند. نيز با زمينههاي طراحي ادوات آشنا باشند. مهندسي ماشينهاي كشاورزي، كاربرد مهندسي مكانيك در كشاورزي است. ماشينهاي تسطيح اراضي براي هموار كردن پستي و بلنديهاي زمين به كار ميرود تا زمين شيب مورد نياز را براي كشت مورد نظر به دست بياورد. در اين زمينه مهندسي ماشينهاي كشاورزي به نقشهبرداري و محاسبه مقداري خاكي كه بايد برداشه شده و يا در جاهاي گود ريخته شود، ميپردازد. كار ماشينهاي خاكورزي نيز آماده كردن زمين براي كشت و كار ميباشد. در اين زمينه يك مهندس ماشينهاي كشاورزي مقدار شخمي كه زمين بايد بخورد و همچنين جهت شخم را با توجه به نوع كشت و نوع آبياري زمين مورد نظر تعيين ميكند. در مورد ماشينهاي كاشت نيز ميتوان به بذر كارها اشاره كرد كه براي زيرخاك كردن انواع بذر به كار ميرود و ماشينهاي داشت نيز شامل ماشينهاي پخش كود ، سمپاشها، ماشينهاي آبياري و هر ماشين ديگري ميشود كه در مزرعه از مرحله سبز شدن گياه تا برداشت مورد استفاده قرار ميگيرد. ماشينهاي برداشت نيز شامل دروگرها و كمباينها ميشود كه با توجه به نوع كشت مورد استفاده قرار ميگيرد. در كل محاسبه ماشينهاي مورد نياز براي يك مزرعه، نگهداري و رسيدگي به تعميرات و برنامهريزي براي زمان و نحوه كار ماشينهاي موردنظر بوسيله فارغالتحصيل اين رشته انجام ميگيرد. البته در مقطع كارشناسي ارشد و دكترا دانشجويان اين رشته به طراحي ماشينهاي كشاورزي ميپردازند. دروس اين رشته تشكيل شده است از : 20 واحد دروس عمومي، 27 واحد دروس علوم پايه ، 54 واحد دروس اصلي كشاورزي ، 53 واحد دروس تخصصي شامل دروس پايه، دروس مهندسي ، مكانيزمهاي مربوط به ادوات و ماشينهاي كشاورزي ، كاربرد،نگهداري و تعمير و زمينههاي طراحي آنها. طول دوره 4 سال است . دروس دوره به صورتهاي نظري ، عملي و كارهاي صحرايي است. فارغالتحصيلان داراي عنوان مهندسي كشاورزي در رشته ماشينهاي كشاورزي خواهند شد و در صورت دارابودن شرايط ميتوانند در سطح كارشناسي ارشد (در داخل كشور) و دكترا ادامه تحصيل دهند.
مراكز عمده جذب فارغالتحصيلان اين رشته
سازمانهاي آموزشي ، تحقيقاتي ،برنامهريزي و اجرايي مانند وزارت جهاد کشاورزي ، شركتهاي كشت و صنعت ،واحدهاي توليدي بخش خصوصي و ... است . آمادگي جسمي و روحي براي كارهاي عملي و برخورداري از دقت كافي براي محاسبات فني از ويژگيهاي مطلوب داوطلبان اين دوره است و بايد در دروس رياضي، فيزيك و آمار قوي باشند.
اگر يك مهندس طراح از خواص مكانيكي محصولات كشاورزي اطلاع نداشته باشد، نتيجه كاركيفيت خوبي نخواهد داشت. براي مثال اگر قرار است در يك كارخانه تراكتورسازي، تراكتوري براي درو كردن خوشههاي گندم طراحي شود، بايد تيغهي كمباين براي بريدن اين محصول حساب شده باشد و زاويه برش مشخص گردد و البته اين كار در حيطهي تخصص مهندس ماشينهاي كشاورزي است. خوشبختانه در حال حاضر مديران كارخانجات ساخت ماشينهاي كشاورزي نيز به همين نتيجه رسيدهاند و فارغالتحصيلان اين رشته بطور نسبي از فرصتهاي شغلي خوبي برخوردارند.
وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر
فارغالتحصيلان مقطع كارشناسي ماشينهاي كشاورزي ميتوانند در مقطع كارشناسي ارشد در گرايشهاي مكانيك ماشينهاي كشاورزي، مكانيزاسيون كشاورزي به تحصيل ادامه دهند. در مقطع دكتري نيز دانشجويان ميتوانند گرايش مكانيك ماشينهاي كشاورزي را داخل كشور دنبال كنند.
فارغ التحصيلان اين رشته در هر مقطع از تحصيل در خارج از كشور مي توانند به ادامه تحصيل در گرايش هاي متنوع تري مانند روباتيك در كشاورزي، خودرو و ... بپردازند.
رشتههاي مشابه
مهندسي ماشينهاي كشاورزي كاربرد مهندسي مكانيك در كشاورزي است و داراي واحدهاي مشابه اين رشته ميباشد. قابل توجه است كه تعدادي از دروس اين دو رشته با هم يكسان بوده و در دانشگاه هاي مختلف كه از امكانات آموزشي مناسبي برخوردار است كلاس هاي درسي مشترك بين رشته هاي ماشين هاي كشاورزي و مكانيك برگذار شده و دانشجويان با هم مورد ارزيابي قرار مي گيرند. تجربه نشان داده است كه عليرغم عدم توجه مسئولات دانشگاهي اين دانشجويان توانسته اند با دانشجويان مكانيك در دروس مشتركشان رقابت تنگاتنگي داشته باشند.
برخي دروس
استاتيك، مقاومت مصالح، ديناميك، مكانيك سيالات، ترموديناميك ، نقشهكشي صنعتي، طراحي اجزاي ماشين، مواد ساختماني ادوات كشاورزي، تكنولوژي موتور، شناخت و كاربرد تراكتور، ماشينهاي كاشت و داشت، ماشينهاي برداشت، مكانيك تراكتور، برق و الكتريسيته، ماشينهاي تجهيزات ثابت زراعي، عمليات كارگاهي، زراعت عمومي، باغباني عمومي، خاكشناسي عمومي، روشهاي آبياري، مقدمات ترويج و آموزش كشاورزي، مسـّاحي و نقشهبرداري، عمليات كشاورزي ، رسم فني، گياهشناسي عمومي، رياضيات.
اخبار
مكانيزاسيون کشاورزی تنها بهمعناي افزايش تراكتور و ماشينآلات نيست |
14/01/86 |
سه وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، جهاد كشاورزي و صنايع و معادن در عدم شناخت تخصص مکانيک ماشينهاي كشاورزي و مكانيزاسيون کشاورزي مقصرند. منصور بهروزي لار - متخصص مکانيک ماشينها و مكانيزاسيون كشاورزي - در گفتوگو با خبرنگار كشاورزي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، مشكلات كليدي در عدم موفقيت برنامههاي كشور را سپرده نشدن كار به كاردان، بها ندادن به تخصص افراد، جايگزين شدن روابط با ضوابط و همچنين انحصارگرايي و رانتخواري عنوان و تصريح كرد: يكي از شعارهاي رييسجمهور قبل از انتخابات، ايجاد تغييرات بنيادي در سازمانهاي اداري بود، ولي متاسفانه اين تغييرات فقط در سطح وزيران و معاونان متوقف ماند؛ در صورتي كه بايد تحولات در سطوح پايينتر چون مشاوران، مديران، کارشناسان و برنامهريزان صورت مي گرفت که مجري امور هستند. از طرفي، کارشناسان ماهري در اين وزارتخانهها بيكارند. وزير جهاد كشاورزي با كارآيي و بينش لازم بايد مشاوران و كارشناسان ناكارآمد را كه تاكنون راكارهاي آنان مشكلات بخش كشاورزي را برطرف نكرده است، تعويض كند. او دانشگاه را سرمنشأ تمامي خرابيها دانست و افزود: برنامهريزي دورههاي دانشگاهي تاكنون نادرست بوده و توسط گروه خاصي صورت گرفته و وزارت متولي آموزش عالي نيز چندان درصدد جايگزيني متخصصان بهتر و همچنين برنامهريزيهاي صحيح نبوده است. بهروزي لار ادامه داد: وزارت صنايع و معادن و وزارت جهاد كشاورزي در عدم موفقيت مكانيزاسيون مقصرند، ولي با قصور كمتر؛ چراكه خود وزير و زيردستان انتخابي او نيز در همان دانشگاهها تحصيل كردهاند و از آنان انتظار زيادي در اين زمينه نميتوان داشت. اين متخصص مکانيک و مكانيزاسيون، عدم بازخواست از مسوولان را از ديگر مشكلات دانست و تشريح كرد: عملكرد نهساله شوراي عالي مكانيزاسيون سابق نيز تاكنون مورد ارزيابي واقع نشده و با اين حال، تعدادي از متخصصان اين شورا در وزارتخانه نيز كارشناسي و مشاوره ميكنند. وي با اشاره به اينكه مكانيزاسيون فقط بهمعناي افزايش تراكتور و ماشينآلات نيست، گفت: كاربرد درست ماشين، تناسب ماشين با عملكرد محصول، كاهش تلفات ماشيني و توليد رقابتي محصول جنبههاي اصلي مكانيزاسيون است؛ درحاليكه هزينه توليد قابل رقابت در سطح بينالمللي نيست و همچنين ماشينهاي ساختهشده از تكنولوژي نوين بيبهره و قابل صادرات و رقابت جهاني نيست، كه پايين بودن كيفيت ماشينآلات باعث افت زياد محصول و مصرف بيش از معمول سوخت در كشور شده است. اين استاد بازنشسته دانشگاه تهران راه كاهش مصرف انرژي و هزينه توليد را استفاده از ماشينهاي نوين كممصرف، سرويس و نگهداري درست، آموزش راننده و تنظيمات ماشين دانست و اظهار داشت: سازمان بهينهسازي انرژي اقدامي براي جلوگيري از هدر رفتن انرژي در کشاورزي نكرده است. وي يكي از مهمترين مشكلات مكانيزاسيون كشاورزي را آموزش و ترويج عنوان و تصريح كرد: منشأ رسيدن به مكانيزاسيون پايا آموزش است؛ در حالي كه كشور حاضر به سرمايهگذاري و پرداخت هزينهها براي آموزش نيست و همچنين ساخت ماشينهاي كشاورزي پس از انقلاب كپيشده از كشورهاي غربي بوده، نه طراحي بومي و تطبيقي و برنامههاي آموزش در اين زمينه بهدرستي صورت نگرفته است. بهروزي لار اظهار داشت: محتواي دروس اين رشته در دانشگاهها جامع نيست و همچنين بيشتر متخصصان و استادان تخصص كافي براي تدريس دروس عملي ندارند؛ بنابراين فارغالتحصيلان نيز كارآيي و معلومات لازم در اين زمينه را کسب نميکنند. او با اشاره به اينكه پراكنده بودن كشاورزان در سطح كشور، ترويج در اين بخش را با مشكل روبهرو كرده است، گفت: روش جديد ترويج ماشينهاي كشاورزي در دنيا با استفاده از رسانههاي گروهي انجام ميگيرد كه بسيار كمهزينهتر و كارآتر از روش قديمي تاسيس ادارات ترويجي در مراكز استانها و روستاهاست؛ در حالي كه حتي روش قديمي ترويج نيز هنوز بهطور شايسته در ايران اجرا نشده است. اين متخصص مكانيزاسيون كشاورزي معتقد است: بخش ترويج تبديل به ادارهاي با تعدادي كارمند شده است؛ ،در حالي كه تكنولوژي بخش ترويج، بايد بهروز باشد و مروجان بايد با ماشينآلات جديد آشنايي كامل داشته باشند؛ تا بتوانند به كشاورزان آموزش دهند؛ در صورتي كه بازده و عملكرد كشاورزان بيش از مسوولان اين بخش است. وي يادآوري كرد: مكانيزاسيون فقط با تكيه بر منابع خارجي براي اصليترين نهاده آن يعني ماشين، پايدار نميماند و ماشينهاي بسيار متنوعي براي زراعت، باغباني، دامپروري و... لازم است كه نميتوان از خارج وارد كرد. همچنين بعضي از ماشينهاي مناسب شرايط كشور از قبيل ماشين برداشت زيره، خرما، زعفران و نخود ممكن است ساخت خارجي نداشته باشند و بايد در داخل طراحي و ساخته شوند كه ساخت داخلي ساير ماشينآلات زماني موفق است كه قيمت آن قابل رقابت بوده و بتواند صادرات داشته باشد كه اين امر به کمک متخصصان خبره مکانيک ماشينهاي کشاورزي امكانپذير است. او ادامه داد: ساخت انحصاري تراكتور و كمباين كه در كشور رايج است، جوابگوي نياز اين بخش نيست و براي سازندگان اين نوع ماشينها بايد تشويق و امكاناتي فراهم كرد تا كيفيت ماشين و قيمت آن نه تنها در داخل، بلكه براي صادرات نيز مقبول باشد؛ كه صادرات فقط در اين صورت و با طراحي بومي امکانپذير خواهد شد. اين استاد پيشين دانشگاه با توجه به تنوع و گستردگي ماشينهاي خاك ورزي، كاشت، داشت، برداشت، دامپروري، صنايع کشاورزي، شيلات، چوب و غيره، تشكيل وزارت مكانيزاسيون را لازم دانست و افزود: تعويض برنامهريزان ماشينهاي كشاورزي و مكانيزاسيون وزارت علوم، تحقيقات، فناوري و وزارت جهاد كشاورزي نيز امري ضروري است. بهروزي لار استفاده از وسايل ارتباط جمعي را براي تماس مستقيم و سريع كشاورز با كارشناس و همچنين دگرگوني سازمان ترويج و آموزش كشاورزي را ضروري دانست. او همچنين شكسته شدن انحصار توليد تراكتور و كمباين در كشور، تغيير بنيادي در برنامههاي رشته جديد مكانيزاسيون كشاورزي، طراحي بومي و تطبيقي با شرايط كشور و آغاز فعاليت در زمينه كشاورزي ماهوارهيي و انرژي در كشاورزي را از راهكارهاي بهبود وضعيت مكانيزاسيون عنوان كرد. اين متخصص مکانيک و مکانيزاسيون کشاورزي با اشاره به تهيه برنامهاي منسجم و درست براي مكانيزاسيون كشاورزي توسط تيمي منتخب از صاحبنظران، نه مسوولان فعلي، متذكر شد: با تشكيل دفتر مشتركي بين دو وزارت جهاد كشاورزي و علوم، تحقيقات و فناوري و همچنين دفتر فني مشتركي بين وزارت جهاد كشاورزي و صنايع نيز ميتوان بهبودي هرچند جزئي در وضعيت فعلي مكانيزاسيون كشور ايجاد كرد. |
مصرف سوخت MF,ITM
بررسی مصرف سوخت ويژه و انرژي ويژه مالبندي دو تراكتور MF285 و ITM750
(کد مقاله38)
يوسف تپه رشي
چكيده
به منظور بررسی و مقايسه ميزان مصرف سوخت ويژه و انرژي ويژه مالبندي در دو نوع تراكتور با قدرت يكسان (موتوريكسان) و ساير عوامل ساختاري متفاوت يعني MF285 و ITM750 اندازه گيري عملي و صحرائي به عمل آمد. اين اندازهگيريها به دو صورت استاندارد و مقايسه اي انجام شد. در روش استاندارد تراكتورها تحت شرايط استاندارد (نبراسكا،OECD ) آزمايش شدند و جداول مربوط به اين دادهها آورده شد. در روش مقايسه اي، دو فاكتور ميزان مصرف سوخت ويژه مالبندي و انرژي ويژه مالبندي به صورت طرح كرتهاي خرد شده بر پايه بلوكهاي كامل تصادفي مورد ارزيابي قرار گرفت. آزمايشها در سه محيط كاري (آسفالت، زمين شخم نخورده و زمين شخم خورده) اعمال شدند. نتايج آزمايشها در سطح اطمينان 1٪ معني دار شد و نشان داد كه محيطهاي مختلف كاري بر روي اين پارامترها (مصرف سوخت ويژه و انرژي ويژه مالبندي) عكس العمل و كاركرد متفاوتي داشته اند. نتايج ناشي از ارزيابي مصرف سوخت ويژه و انرژي ويژه مالبندي نشان داد كه اين دو تراكتور مصرف سوخت ويژه و انرژي ويژه مالبندي بهتري در سطح آسفالت و خاك شخم نخورده نسبت به خاك شخم خورده دارند. نتايج ناشي از ميزان لغزش نشان داد كه ميزان لغزش در تراكتور ITM750 كمتر از تراكتور MF285 مي باشد. در مجموع تراكتور MF285 داراي مصرف سوخت ويژه مالبندي و انرژي ويژه مالبندي بهتري نسبت به تراكتور ITM750 ميباشد.
كليدواژه: تراكتور، مصرف سوخت ويژه، انرژي ويژه مالبندي، آزمون